DPO ย่อมาจาก Data Protection Officer หรือเจ้าหน้าที่คุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลนั่นเอง ในยุคที่ PDPA เข้ามามีบทบาทสำคัญ ทำให้ใครหลายคนเริ่มตื่นตัวกับเรื่องการดูแลข้อมูลส่วนตัวมากขึ้น ซึ่งหนึ่งในบทบาทหลักของการปฏิบัติตาม PDPA ในองค์กรก็คือการแต่งตั้งเจ้าหน้าที่คุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล หรือ DPO นั่นเอง
DPO เปรียบเสมือนผู้พิทักษ์ข้อมูลส่วนบุคคลในองค์กร ที่คอยดูแลให้การเก็บ รวมรวม ใช้ และเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลเป็นไปอย่างถูกต้องตาม PDPA พูดง่าย ๆ คือ DPO จะเป็นหูเป็นตาคอยจับตาดูแลให้ทุกคนในองค์กรใส่ใจและปฏิบัติตามกฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลนั่นเอง
แต่ใครกันที่ต้องมี DPO?
ตาม PDPA กำหนดให้องค์กรบางประเภทต้องแต่งตั้ง DPO เช่น หน่วยงานรัฐ, บริษัทที่มีการเก็บข้อมูลส่วนบุคคลจำนวนมาก, บริษัทที่มีการใช้ข้อมูลอ่อนไหวเป็นปกติ หรือบริษัทที่มีกิจกรรมหลักคือการติดตามพฤติกรรมบุคคล
ส่วนองค์กรอื่น ๆ แม้ไม่บังคับ แต่การมี DPO ก็ถือเป็นส่วนสำคัญที่จะช่วยให้การปฏิบัติตาม PDPA เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และสร้างความน่าเชื่อถือให้กับองค์กรได้
แล้ว DPO มีหน้าที่อะไรบ้าง?
บทบาทหน้าที่หลัก ๆ ของ DPO ตาม PDPA ได้แก่
- ให้คำแนะนำองค์กรในการปฏิบัติตาม PDPA
- ตรวจสอบการดำเนินงานขององค์กรเกี่ยวกับข้อมูลส่วนบุคคล
- ทำหน้าที่เป็นตัวแทนขององค์กรในการติดต่อกับสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (สคส.)
- รับเรื่องร้องเรียนจากเจ้าของข้อมูลและดำเนินการแก้ไข
- ประสานงานและให้ความร่วมมือกับสำนักงานฯ เมื่อมีกรณีต้องตรวจสอบ
- รักษาความลับของข้อมูลส่วนบุคคลที่ตนล่วงรู้หรือได้มาเนื่องจากการปฏิบัติหน้าที่
- สร้างความตระหนัก ฝึกอบรม สำหรับพนักงานในองค์กร ให้มีความตระหนักด้านความมั่นปลอดภัยของข้อมูล และความเข้าใจเกี่ยวกับ PDPA อย่างต่อเนื่อง
จะเห็นว่า DPO ถือเป็นกลไกสำคัญที่จะทำให้เกิดการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลตาม PDPA ได้จริง
แล้วใครเหมาะที่จะเป็น DPO?
เนื่องจาก DPO ต้องสวมบทบาทสำคัญในการตีความและนำหลักการของ PDPA มาใช้ในองค์กร ผู้ที่จะเป็น DPO ควรมีคุณสมบัติเหล่านี้:
- เข้าใจหลักการ แนวคิด และสาระสำคัญของ PDPA เป็นอย่างดี
- มีความรู้ความเข้าใจในกระบวนการดำเนินธุรกิจขององค์กร
- มีทักษะในการวิเคราะห์และบริหารความเสี่ยง
- มีทักษะด้านการสื่อสาร ประสานงาน และเจรจาต่อรอง
- มีความเป็นอิสระ ไม่มีส่วนได้เสียหรือความขัดแย้งในหน้าที่ที่ทำ
โดย DPO อาจมาจากบุคลากรภายในองค์กรที่มีความเหมาะสม หรือว่าจ้างจากภายนอกก็ได้ ขึ้นอยู่กับความพร้อมและบริบทขององค์กรแต่ละแห่ง
DPO ต้องรับผิดชอบอะไรบ้าง?
เพื่อให้ DPO สามารถทำงานได้โดยอิสระ PDPA จึงกำหนดความรับผิดชอบของ DPO ไว้อย่างจำกัด โดย DPO จะรับผิดชอบเฉพาะการไม่ปฏิบัติหน้าที่ตามที่กฎหมายกำหนดไว้เท่านั้น
แต่ DPO จะไม่รับผิดชอบหากองค์กรเก็บ ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูลโดยไม่ชอบ เพราะหน้าที่ในการปฏิบัติตาม PDPA ให้ถูกต้องยังคงเป็นของผู้ควบคุมข้อมูลหรือองค์กรนั่นเอง DPO เป็นแค่ที่ปรึกษาและคอยตรวจสอบเท่านั้น
แต่ทั้งนี้ องค์กรก็ควรให้ความสำคัญและสนับสนุนให้ DPO สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างเต็มที่ เพราะหาก DPO ทำงานได้ดี ก็จะช่วยป้องกันไม่ให้องค์กรต้องมีปัญหากับ PDPA นั่นเอง
จะเห็นว่า DPO มีความสำคัญอย่างยิ่งในยุคที่ PDPA เริ่มมีผลบังคับใช้ การมี DPO ที่เข้มแข็งจะช่วยปกป้องข้อมูลส่วนบุคคลให้ปลอดภัย ป้องกันการถูกละเมิดสิทธิ์ และทำให้การดำเนินธุรกิจเป็นไปอย่างโปร่งใสน่าเชื่อถือ
หากองค์กรไหนยังไม่มี DPO ก็ไม่ควรมองข้ามบทบาทสำคัญนี้ครับ ส่วนบุคคลที่สนใจจะทำหน้าที่ DPO ก็ลองพัฒนาตัวเองให้พร้อม เพราะในอนาคต DPO จะเป็นอาชีพที่เป็นที่ต้องการอย่างมากในตลาดแรงงานยุคดิจิทัลแน่นอน
ถ้าอ่านจบแล้วยังไม่ชัวร์ว่าองค์กรของเราต้องมี DPO หรือไม่ หรือสนใจจะเป็น DPO แต่ไม่รู้จะเริ่มต้นยังไง ก็อย่าลืมปรึกษาทางเราดูนะครับ ซึ่งจะช่วยคลี่คลายคำตอบให้ได้แน่นอน
#DPO #PDPA #INFINABLE
บทความที่เกี่ยวข้อง
บริการที่เกี่ยวข้อง